“Over oerbosonderzoek en omvorming naar natuurlijker bos”
– Henk Koop –
zaterdag 10 juli | livestream
| 
Alle lezingen van de natuurbosdag van 10 juli zijn hier terug te kijken!
In het natuurbos komen plekken met oude aftakelende bomen voor naast jong bos en open plekken voor. Door de voortdurend aftakeling van de oude bomen ontstaat opnieuw open plekken voor jonge bomen waarvan veel andere planten en dieren afhankelijk zijn. Boomlijken van dikke dode bomen bieden plaats voor talloze planten en dieren.
Het natuurbos bestaat zo uit een mozaïek van ontwikkelingsfasen met oude bomen, open plekken en plekken met jonge bomen. Binnen een min of meer aaneengesloten matrix van gesloten bos vindt je op korte afstand van elkaar zonnige open plekken en sterven voortdurend bomen af die zorgen voor dood hout in alle stadia van vertering.
De bossen in Nederland zijn meestal geplant. Het bos bestaat daardoor uit een veel grootschaliger lappendeken van beheervakken van bomen van één soort die gelijktijdig zijn geplant.
Kleinschalige dynamiek van afsterven en daardoor fragmenteren van die grote eenheden blijft uit omdat heel zo’n vak nog te jong is om af te takelen en spontaan open plekken zouden ontstaan.
Door in de vitale nog niet zo oude homogene geplante bossen gaten te maken ontstaat er een mozaïek dat meer lijkt op dat van een natuurbos. Op korte afstand ontstaan zo verschillen in open en dicht en jong en oud bos. De meer gevarieerde en gefragmenteerde bosstructuur geeft aangrijpingspunten voor een verder spontane bosdynamiek waar uiteindelijk menselijk ingrijpen niet meer nodig is.
De mozaïekmethode voor omvorming naar meer natuurlijk bos is uitgevoerd in het Amsterdamse Bos, het Kroondomein, het Beekbergerwoud en de Dassenberg op het Kroondomein. Deze voorbeelden zullen worden besproken.
Over Henk Koop
Henk Koop, Ecobus Consult
Oerwoudonderzoeker die 20 jaar onderzoek deed in tropische oerwouden, het oerwoud van Bialowieza en andere Europese en Nederlandse natuurbosreservaten.
De resultaten van dat onderzoek vertaalde hij naar een methode om geplante cultuurbossen om te vormen naar minder cultuurlijke en meer natuurlijker bosstructuur.
Literatuur
Koop, H., 1986. Omvormingsbeheer naar natuurlijk bos: een paradox ?, Nederlands Bosbouw Tijdschrift 58(1/2):2 11
Koop, H. Berris, L. Wolf, R. 1990, Stormschade, wind in de zeilen voor natuurontwikkeling in bossen. Nederlands Bosbouw Tijdschrift 62(10/11):318 324
Koop, H., Hilgen, P., 1992. Omvormingsbeheer van Grove dennenbos naar natuurlijk bosmozaïek. Nederlands Bosbouw Tijdschrift 64(2):53 57
Koop, H., Siebel, H.N., 1993. Conversion management toward more natural forests: Evaluation and recommendations. Proceedings European forest reserves workshop, Wageningen May 1992, Pudoc Wageningen.
Daalder, R., Koop, H.G.J.M., 1997. Bosomvorming in het Amsterdamse Bos. De Levende Natuur (3):84-88
Koop, H., 1997. Pilot study A-lokaties; beschrijving van (10 complexen van) A-lokaties en diagnosemethode voor de mate van natuurlijkheid. IBN-rapport 330. Instituut voor Bos- en Natuuronderzoek (IBN-DLO), Wageningen.
| kijk de lezing van Henk Koop
| kijk het hele programma van 10 juli
| kijk het hele programma van 4 september